Αυτή την περίοδο βρισκόμαστε και πάλι μπρος σε μια ευθεία επίθεση, αυτή τη φορά από το κράτος, με τον νέο νόμο περί λαϊκών αγορών, στην άμεση διάθεση προϊόντων από τον παραγωγό στον καταναλωτή. Δεν είναι η πρώτη φορά, αλλά είναι ότι πιο επιθετικό έχει συμβεί στο χώρο. Σύμφωνα με τον νέο νόμο, που θα ψηφιστεί σύντομα από τη Βουλή, οι λαϊκές αγορές παραχωρούνται σε ιδιωτικές εταιρείες διαχείρισης, οι οποίες θα δίνουν χώρο/πάγκο στους παραγωγούς βάσει α) οικονομικών κριτηρίων προς τα πάνω, δηλαδή προτεραιότητα έχουν αυτοί που θα πληρώνουν περισσότερα για τη θέση και β) μορίων ακαδημαϊκών προσόντων (!!!) των παραγωγών, δηλαδή προτεραιότητα θα έχουν αυτοί που θα έχουν πτυχία, μεταπτυχιακά ή διδακτορικά! Καταλαβαίνουμε ότι αυτό σημαίνει άμεσα την διείσδυση στις λαϊκές αγορές ψευδών, εικονικών παραγωγών και μεγάλων εταιρειών, οι οποίες θα κυριαρχήσουν αναπόφευκτα, έως ότου εξαφανίσουν τον άμεσο και αυθεντικό χαρακτήρα τους ή/και καταστήσουν τυχόν αντιδράσεις παραγωγών και καταναλωτών απλώς παράνομες.
Η δημιουργία απευθείας διάθεσης λαϊκών αγορών έχει χτυπηθεί και στο παρελθόν από τους εμπορικούς συλλόγους των πόλεων που πάει να δημιουργηθεί: γι΄ αυτό το κέντρο της Θεσ/νίκης δεν έχει λαϊκή αγορά, και λαϊκές βιολογικών προϊόντων στην Πτολεμαΐδα, την Έδεσσα και άλλες πόλεις, όπου έγινε προσπάθεια, δεν μπόρεσαν να επιβιώσουν, παρά τη συμπάθεια που εξέφρασε ο Δήμος και οι καταναλωτές.
Ανοίγει εκ νέου ένα μεγάλο θέμα. Οι βιολογικές αγορές όλης της πόλης, οι οποίες ακόμα δεν ονομάζονται στο νόμο, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να δεχτούν αντίστοιχες επιθέσεις. Εκτός από την οργανωμένη πολιτική κινητοποίηση των καταναλωτών προς μη ψήφιση του εν λόγω νόμου (με πενιχρές ελπίδες, αν κρίνουμε από την ψήφιση μιας σειράς αντιδημοκρατικών και ενάντια στο δημόσιο συμφέρον νόμων), μήπως είναι η στιγμή να κινηθούμε συνολικά στη δημιουργία προς μια άλλη κατεύθυνση για να κρατηθεί η ζωή και η τροφή μας σε ένα αξιοπρεπές επίπεδο ποιότητας, χωρίς να εξοντωθούμε όλοι μας οικονομικά;
Άλλες χώρες, με πιο εκτεταμένη την εμπειρία της Γαλλίας, αλλά και όχι μόνο, έχουν δημιουργήσει συνεκτικά δίκτυα καταναλωτών, σε σύνδεση απευθείας με τους παραγωγούς.
Τι θα πει δίκτυα καταναλωτών;
Θα πει: μαζευόμαστε ομάδες οικογενειών και ατόμων, που αποφασίζουμε ότι θέλουμε αξιοπρεπή τροφή και διαλέγουμε παραγωγό ή παραγωγούς της εμπιστοσύνης μας, στους οποίους “παραγγέλνουμε” να μας παραγάγουν τις ποσότητες που υποθέτουμε ότι θα χρειαστούμε για μια σαιζόν. Στη Γαλλία, που αυτό είναι εκτεταμένο στο χώρο της βιολογικής καλλιέργειας, οι οικογένειες του δικτύου προπληρώνουν ένα μέρος του προϊόντος που θα παραλάβουν, για να έχει ο παραγωγός το κεφάλαιο να το καλλιεργήσει (κάτι το οποίο δεν είναι καθόλου αυτονόητο με την οικονομική κατάσταση των “καθαρών” από απάτες και ψευδοεπιδοτήσεις παραγωγών). Και δεσμεύονται να το παραλάβουν, όταν παραχθεί, ώστε να μην πετάγονται τα προϊόντα και να μην ψάχνει ο παραγωγός άλλες αγορές διάθεσης, οι οποίες έχουν όλο αυτό το σύστημα κρατικού ελέγχου από πίσω, που αυξάνει κατακόρυφα τις τιμές, αλλά και την προσβασιμότητα των παραγωγών στα σημεία διάθεσης.
Δίκτυα καταναλωτών σημαίνει επίσης: η ομάδα του δικτύου μας παραγγέλνει από κοινού μεγαλύτερες ποσότητες των ήδη παραγμένων προϊόντων. Σημαίνει γνωρίζουμε προσωπικά τον παραγωγό, τον τρόπο δουλειάς και ζωής του, τα χωράφια του, τις μεθόδους του, πηγαίνουμε αν θέλουμε εκεί, ελέγχουμε, ρωτάμε και βοηθούμε στο χωράφι για να μάθουμε εμείς και τα παιδιά μας τον τρόπο παραγωγής.
Σημαίνει, σε μια πιο απλή μορφή, ότι εμπιστευόμαστε να παραγγείλουμε απλά ηλεκτρονικά τα προϊόντα που θέλουμε, όταν ο παραγωγός έρθει στον τόπο μας για να τα παραλάβουμε από το αυτοκίνητό του. Όταν υπάρχει το προσωπικό στοιχείο, αυτά είναι απλά και αποτελεσματικά. Σημαίνει τέλος ότι κατανοούμε την σημαντικότητα της εργασίας αυτού του ανθρώπου για τη δική μας ποιότητα ζωής και μας ενδιαφέρει ουσιαστικά το να μην φυτοζωεί στην φτώχεια, να μην εξαντλείται, να μην χρεωκοπήσει, αντιμέτωπος με ένα οικονομικό σύστημα που τον ξεπερνά.
Αν ο καθένας μας βρει 5 ακόμα οικογένειες φίλων του, στήνεται σχετικά γρήγορα ένα δίκτυο. Μετά μαζευόμαστε αρχικά συχνά, μια φορά τη βδομάδα, για να διευκρινίσουμε την ουσία και τις μεθόδους λειτουργίας μας, αργότερα κάπως πιο αραιά, όταν το πράγμα κυλάει, και πάντως συνεχίζουμε με οριζόντια οργάνωση, εντείνουμε όμορφα το διαπροσωπικό σε πολιτικό και δίνουμε στα παιδιά μας ένα παράδειγμα αυτοοργάνωσης που δημιουργεί ελπίδα και όραμα για το όλον.
Ο εκφυλισμός των ζωών μας
Αφότου ξεκίνησε η οικονομική Κρίση, εδώ και 10 χρόνια, η μεγάλη αγωνία που προκύπτει είναι ο εκφυλισμός της ζωής μας, όχι με μια οικονομική έννοια, αλλά με μια έννοια εκ-πτώσης των απαιτήσεων απ΄ τον εαυτό μας και τη ζωή. Η μετατροπή της ζωής σε απλή επιβίωση είναι ένας από τους μεγαλύτερους εφιάλτες. Κάπως έτσι δεν μπορεί να είναι ανεκτό το ότι – λόγω έλλειψης χρημάτων – δε μορφώνονται τα παιδιά, ότι πρέπει να συμβιβαστούμε να τρώμε σκουπίδια ή δεν έχουμε την πολυτέλεια της υγείας και του πολιτισμού. Από την πρώτη στιγμή στην κρίση πρέπει να διασφαλίσουμε την υψηλότερη δυνατή ποιότητα υπηρεσιών υγείας, μόρφωσης και πολιτισμού. Γιατί εμείς είμαστε το κεφάλαιο. ΄Ολοι μαζί είμαστε πλήρεις ικανοτήτων, εξειδικευμένων γνώσεων, εμπειρίας, είμαστε ένα απέραντο εργαστήριο παραγωγής ενός νέου κόσμου.
Μέσα από την ανάπτυξη δικτύων υπηρεσιών μπορούμε να καλύψουμε σχεδόν τα πάντα μεταξύ μας, ανεβάζοντας μάλιστα το επίπεδο της μέχρι τώρα ζωής μας.
Στο χώρο της ψυχικής υγείας, αντί να χαθούμε στα φάρμακα, οργανώνουμε πυρήνες αυτοβοήθειας και αχρήματης βοήθειας υψηλού επιπέδου.
Στο χώρο της υγείας αναλόγως επιμένουμε στην πρόληψη και στη χρήση εναλλακτικών μεθόδων που είναι απείρως πιο οικονομικές και εξαιρετικά αποτελεσματικές για την Υγεία κι όχι για τη διαχείριση της αρρώστιας ήδη αποδυναμωμένων ανθρώπων.
Στο επίπεδο της διατροφής (που αν το σκεφτούμε είναι η βάση και για τα δύο παραπάνω), αντί να ριχτούμε – σαν ζητιάνοι – στην άκριτη κατανάλωση φτηνών χημικών προϊόντων, μπορούμε να συνδεθούμε με καθαρούς παραγωγούς, που να υποστηρίξουν με χαμηλότερο κόστος την ανάγκη μας για ποιοτική τροφή, εφόσον κι εμείς τους στηρίξουμε στην παραγωγή της.
Στο επίπεδο της μόρφωσης να προσφέρουμε αχρήματα μαθήματα κάθε είδους, αντί πραγμάτων ή υπηρεσιών που χρειαζόμαστε.
Ένας πολίτης χωρίς χρήματα, πρέπει να μπορεί να τρώει άριστα καθαρά προϊόντα, να μορφώνεται σε ξένες γλώσσες, γιόγκα ή κιθάρα, να επισκέπτεται ομάδες αυτοβοήθειας όπου θα επεξεργάζεται αλληλέγγυα τις δυσκολίες του, να προλαμβάνει με διατροφή, ψυχοθεραπεία ή βότανα την κλιμάκωση σωματικών προβλημάτων μόλις εμφανίζονται. Γι’ αυτά όλα να προσφέρει ανταλλακτικά τις δικές του υπηρεσίες ή προϊόντα, όποια κι αν είναι αυτά. Η αλληλεγγύη δεν μπορεί να φορολογηθεί και κυρίως δεν μπορεί να ελεγχθεί κρατικά. Γι΄ αυτό είναι το όχημα που θα μας βγάλει στην αντίπερα όχθη, χωρίς να χάσουμε την ψυχή μας.
Ας ακμάσουμε, αντί να παρακμάσουμε, σ΄ αυτήν τη λαίλαπα εξευτελισμού της ποιότητας ζωής που μας προτείνεται. Μια άλλη οργάνωση μας χρειάζεται. Και η παραδοχή ότι ο κόσμος δεν θα γυρίσει ξανά σ’ αυτό που κάποτε ήταν, για αυτό το λόγο πρέπει να είμαστε ενεργητικοί στην συνδιαμόρφωση των νέων μορφών του.